به نام خدا و با سلام
قول
داده بوديم كه در باره اثرات و خواص تسبيحات بانوي شهيده بدست عُمر همان مجهول القدر يعني حضرت زهرا سلام الله عليها بنويسيم:
تسبيح
عبادتى برگزيده كه ائمه؛ قبل از خلقت عالم مادى، به تسبيح ذات اقدس حق مشغول بودند
.
حضرت
امام خمينى؛ در باب اشاره به مقامات ائمه در كتاب اربعين حديث قريب به اين مضامين را مينويسند: «براى اهلبيت عصمت و طهارت، عليهم
الصلوة والسلام، مقامات شامخه روحانيهاى است در سير معنوى الى الله، كه ادراك آن
از طاقت بشر خارج و فوق عقول ارباب عقول و شهود اصحاب عرفان است؛ چنانچه از
احاديث شريفه ظاهر مىشود كه در مقام روحانيت با رسول اكرم صلي الله عليه و آله
شركت دارند و انوار مطهره آنها قبل از خلقت عوالم، مخلوق اشتغال به تسبيح و تحميد
ذات مقدس داشتند.»
فضيلت
تسبيح حضرت فاطمه عليهاالسلام:
امام
باقر عليه السلام دراين باره مىفرمايد: «خداوند متعال با هيچ ستايشى، بالاتر از تسبيحات
فاطمه زهرا عليهاالسلام عبادت نشده است. و اگر چيزى افضل از آن وجود داشت، رسول خدا صلي الله عليه و
آله آن را به فاطمه عليهاالسلام اعطاء مىكرد.»
همچنين
بسند معتبراز آنحضرت روايت شده كه هر كه تسبيح حضرت فاطمه زهرا سلام الله عليها را
بگويد و بعد از آن استغفار كند خداوند غفار او را بيامرزد و آن بر زبان صد{صد عدد} است و
در ميزان عمل هزار و شيطان
را دور مى كند و خدا را
خوشنود مى گرداند و نيز بسندهاى صحيح از حضرت امام صادق كاشف حقايق صلوات الله و
سلامه عليه منقول است كه هر كه بعد از نماز تسبيح حضرت فاطمه عليهاالسلام را بگويد
پيش از آنكه پاها را از هيئت نماز بگرداند آمرزيده شود و بهشت بر او واجب گردد.
آن
هنگام فاطمه عليهاالسلام از سختى كارهاى خانه در زحمت و سختي بود. اميرمؤمنان عليه السلام به فاطمه
توصيه كرد،نزد پدر برود و خدمتكارى درخواست كند تا در امور منزل يار و همكارش
باشد. وقتى پيامبر صلي الله عليه و آله از خواسته دخترش آگاه شد، فرمود: «اى فاطمه
چيزى به تو عطا كنم كه از خدمتكار و دنيا با آنچه در آن است، ارزشمندتر است؛ بعد
از نماز سى و چهار مرتبه «الله اكبر» و سى و سه مرتبه «الحمدلله» و سى و سه مرتبه
«سبحان الله» بگو و آن را با لا اله الا الله ختم كن. اين كار برايت از چيزى كه مىخواهى و از
دنيا و آنچه در آن است، بهتر است».
در
آن لحظه كه اين هديه آسمانى به فاطمه عليهاالسلام عطا شد، آن بانو فرمودند: «از
خدا و رسول خدا راضى شدم.»
حضرت
مهدى عجل الله تعالى فرجه الشريف، درباره دعا وتسبيح پس از نمازهاي واجب فرمودند: «ان فضل
الدعاء و التسبيح بعد الفرائض على الدعاء بعقب النوافل، كفضل الفرائض على النوافل؛
فضيلت دعا و تسبيح بعد از نمازهاى واجب در مقايسه با دعا و تسبيح پس از نمازهاى
مستحبى، مانند فضيلت واجبات بر مستحبات است.»
امام
صادق عليه السلام نيز به فضيلت تسبيح بعد از نمازهاى واجب چنين اشاره كرد: «من سبح
تسبيح فاطمه الزهراء عليهاالسلام قبل ان يثنى رجليه من صلاة الفريضه، غفر الله له؛
هر كس بعد از نماز واجب تسبيح فاطمه زهرا عليهاالسلام را به جا آورد، قبل از اين
كه پاى راست را از بالاى پاى چپ بردارد، جميع گناهانش آمرزيده مىشود.»
و
در حديثى ديگر فرمود: «من سبح تسبيح فاطمه عليهاالسلام، فقد ذكر الله الذكر
الكثير؛ كسى كه تسبيح فاطمه زهرا عليهاالسلام را بگويد، خدا را به ذكر كثير ياد
كرده است.»
روزى
امام صادق عليه السلام ابو هارون را مخاطب ساخت و از تعليم تسبيح حضرت فاطمه به
كودكان سخن گفت: « يا ابا هارون، انا نامر صبياننا بتسبيح فاطمة عليهاالسلام كما
نامرهم بالصلاة، فالزمه، فانه لم يلزمه عبد شقى؛ اى ابو هارون، ما تسبيح فاطمه عليهاالسلام را به فرزندان خود سفارش
مىكنيم همچنان كه آنها را به نماز توصيه مىكنيم. تو نيز بر آن مداومت كن. زيرا
هر بندهاى كه بر آن مواظبت و مداومت كند، از شومي عاقبت نجات مي يابد و عاقبت به خير ميشود.»
در
جاى ديگر حضرت از فضيلت تسبيحات حضرت زهرا عليهاالسلام در مقابل نمازهاى مستحبى
چنين ياد كرد: «تسبيح فاطمة عليهاالسلام فى كل يوم فى دبر كل صلاة احب الى من صلاة
الف ركعة فى كل يوم؛ تسبيح حضرت فاطمه عليهاالسلام در هر روز، به دنبال هر نماز،
نزد من از هزار ركعت نماز (مستحبى) در هر روز، محبوبتر است.»
در
تسبيح فاطمى عليهاالسلام، انسان با گفتن «الله اكبر» به نهايت عجز خود اعتراف
مىكند و به ناتوانيش به درگاه الهى بارها اقرار مىكند.
امام
هادى عليه السلام فرمود: «انا اهل البيت عند نومنا عشر خصال: الطهارة، ... و تسبيح
الله ثلاثا و ثلاثين و تحميده ثلاثا و ثلاثين، و تكبيره اربعا و ثلاثين ...؛ ما
اهلبيت به هنگام خواب ده كار را انجام مىدهيم: وضو گرفتن، ... و گفتن سى و سه
مرتبه «سبحان الله»، و سى و سه مرتبه «الحمدلله»، و سى و چهار مرتبه «الله اكبر»
و ...»
در
زير برخي ديگرى ازخواص تسبيحات آن حضرت كه
در روايات آمده است را مي خوانيد: ناكام و نااميد نشدن، دور كردن شيطان ، برطرف
نمودن سنگينى گوش ، باعث سنگينى اعمال،
موجب خشنودى خداوند و رفتن به بهشت مىشود.
معناي
تسبيح حضرت زهراعليهاالسلام
معناي الله اكبر:
در
تسبيح فاطمى عليهاالسلام، انسان با گفتن «الله اكبر» به بي نهايت بودن عظمت و بزرگي خداوند و اينكه اين عظمت وصف و درك
نميشود اعتراف مىكند .
جميع
بن عمير گويد: در محضر امام صادق عليه السلام بودم، حضرت از من پرسيد: جمله «الله
اكبر» يعنى چه؟ گفتم: يعنى خدا از همه چيز بزرگتر است، حضرت فرمود: مطابق اين
معنى، خدا را چيزى تصور كرده و سپس مقايسه با ساير اشياء كردهاى و او را بزرگتر
از آن چيزها تصور نمودهاى. عرض كردم: پس
معنى الله اكبر چيست؟ حضرت پاسخ داد: معنايش اين است كه؛ «الله اكبر من ان يوصف؛
خداوند بزرگتر از آن است كه توصيف گردد.»
معناي
الحمدلله:
امام صادق عليه السلام به فضيلت تسبيح بعد از
نمازهاى واجب چنين اشاره كرد: «هر كس بعد از نماز واجب تسبيح فاطمه زهرا
عليهاالسلام را به جا آورد، قبل از اين كه پاى راست را از بالاى پاى چپ بردارد،
جميع گناهانش آمرزيده مىشود.»
حضرت
امام خمينى؛ در باب حمد مىفرمايد: «حمد خدا مساوي شكر است؛ چنانچه در روايات
كثيره وارد است كه، كسى كه بگويد: الحمدلله، شكر خدا را ادا كرده؛ چنانچه [امام
صادق عليه السلام] فرمود: شكر هر نعمتى، و اگر چه بزرگ باشد اين است كه حمد خداى
عزّ و جلّ كنى.»
و
... [امام صادق عليه السلام] فرمود: ... كمال شكر گفتن فرد اين است؛ الحمدلله رب
العالمين . ... و در حديثى حماد بن عثمان گفت: بيرون آمد حضرت صادق عليه السلام،
از مسجد و حال آن كه گم شده بود مركب آن حضرت. فرمود: «اگر خداوند آن را به من
برگرداند، خدا را شكر مىكنم؛ شکري که حق اوست.» گفت درنگى نكرد تا آن كه آن مركوب
آورده شد. پس فرمود: «الحمدلله». شخصي عرض كرد: «فدايت شوم، آيا شما نگفتيد
كه شكر خدا مىكنم، شکري که حق اوست؟»
فرمود:
«آيا نشنيدى كه من گفتم: الحمدلله.»
از
اين روايت كشف مىشود كه حمد خداوند، شكر با زبان است.
معناي سبحان الله:
شخصى
از حضرت على عليه السلام پرسيد: معنى سبحان الله چيست؟ حضرت فرمود: «سبحان الله»
تعظيم مقام بلند و با عظمت خدا و منزه دانستن او از آنچه كه مشركان مىپندارند است و زمانى كه بنده اين كلمه را
مىگويد، همه فرشتگان بر او درود
مىفرستند.»
در ثواب ذكر گفتن با تربت مقدس حضرت ابا عبدالله صلوات الله عليه:
درباره
ثواب تسبيح حضرت زهرا عليهاالسلام با تربت امام حسين عليه السلام از مولايمان حضرت
مهدي روحي فداه روايت شده است كه: هر كه
تسبيح تربت امام حسين عليه السلام را در دست داشته باشد و ذكر را فراموش كند، ثواب ذكر براى او نوشته مىشود.
از
حضرت صادق عليه السلام نقل شده است كه تسبيح تربت آن حضرت، ذكر مىگويد، بى آن كه
آدمى ذكر گويد و فرمود كه يك ذكر يا استغفار كه با تربت حضرت اباعبدالله عليه
السلام گفته مىشود برابر با هفتاد ذكر كه با چيز ديگر گفته شود است. و اگر بى ذكر تسبيح را بگرداند به
عدد هر دانه، هفت تسبيح براى او نوشته مىشود.
به
روايت ديگر، اگر با ذكر تسبيح را بگرداند، به هر دانه چهل حسنه براى او نوشته
مىشود.
روايت
است كه حوريان بهشت وقتى فرشتهاى را مىبينند كه به زمين مىآيد از او درخواست
مىكنند تا تسبيح و تربت حضرت حسين عليه السلام را برايشان بياورد.
پس خواهشاً به خودتون لطف كنيد وهرگز اين تسبيحات را بعد از هر نماز و در وقت خواب
فراموش نكنيد.
احاديث فوق را ميتونيد در منابع ذيل ببينيد:
علل
الشرايع ص366
كليات
مفاتيح الجنان، شيخ عباس قمى، كتاب باقيات صالحات
شرح
چهل حديث (اربعين حديث) امام خمينى، ص417
اسرار
و آثار تسبيح حضرت زهرا، عليرضا رجالى تهرانى
از
هر معصوم چهل حديث، محمد على كوشا، ص364
تسبيحات
حضرت زهرا عليهاالسلام، عدنان زعفرانى،
ماهنامه
كوثر، شماره 8 ، اسماعيل محمدى .